Incidence of cancer in the area around Amsterdam Airport Schiphol in 1988–2003: a population-based ecological study

BACKGROUND: Amsterdam Airport Schiphol is a major source of complaints about aircraft noise, safety risks and concerns about long term adverse health effects, including cancer. We investigated whether residents of the area around Schiphol are at higher risk of developing cancer than the general Dutch population. METHODS: In a population-based study using the regional cancer registry, we estimated the cancer incidence during 1988–2003 in residents of the area surrounding Schiphol. We defined a study area based on aircraft noise contours and 4-digit postal code areas, since historical data on ambient air pollution were not available and recent emission data did not differ from the background urban air quality. RESULTS: In residents of the study area 13 207 cancer cases were diagnosed, which was close to the expected number, using national incidence rates as a reference (standardized incidence ratio [SIR] 1.02). We found a statistically significantly increased incidence of hematological malignancies (SIR 1.12, 95% confidence interval [CI]: 1.05, 1.19), mainly due to high rates for non-Hodgkin lymphoma (SIR 1.22, 95% CI: 1.12, 1.33) and acute lymphoblastic leukemia (SIR 1.34, 95% CI: 0.95, 1.83). The incidence of cancer of the respiratory system was statistically significantly decreased (SIR 0.94, 95% CI: 0.90, 0.99), due to the low rate in males (SIR 0.89). In the core zone of the study area, cancer incidence was slightly higher than in the remaining ring zone (rate ratio of the core zone compared to the ring zone 1.05, 95% CI 1.01, 1.10). This was caused by the higher incidence of cancer of the respiratory system, prostate and the female genital organs in the core zone in comparison to the ring zone. CONCLUSION: The overall cancer incidence in the Schiphol area was similar to the national incidence. The moderately increased risk of hematological malignancies could not be explained by higher levels of ambient air pollution in the Schiphol area. This observation warrants further research, for example in a study with focus on substances in urban ambient air pollution, as similar findings were observed in Greater Amsterdam

Trends in de milieugerelateerde ziektelast in Nederland, 1980 - 2020

Several aspects of the environment, such as exposure to air pollution or noise, can have effects on our health. In order to gain some perspective on the dimensions of this environment-related health loss in the Netherlands, we have calculated Disability Adjusted Life Years (DALYs) for the health effects of air pollution, noise, radon, UV and indoor dampness for the period 1980 to 2020. DALYs give a crude indication of the (potential) number of healthy life years lost in a population due to premature mortality or morbidity (the disease burden). In the Netherlands, roughly 2 to 5 percent of the total disease burden can be attributed to the effect of (short-term) exposure to air pollution, noise, radon, total natural UV and dampness in houses for the year 2000. Including the more uncertain effects of long-term PM10 exposure, this percentage can increase to up to 13%, assuming no threshold. Among the investigated factors, the relatively uncertain effects of long-term PM10 exposure have the greatest impact on public health in the Netherlands. Long-term PM10 is an indicator for a complex urban air pollution mixture. The levels of PM10 are decreasing, and therefore the related disease burden is also expected to decrease. Noise exposure and its associated disease burden will probably increase up to a level where the disease burden is similar to the disease burden attributable to traffic accidents. These rough estimates do not provide a complete and unambiguous picture of the environmental health burden, since data are uncertain, not all environmental-health relationships are known, not all environmental factors have been included, nor was it possible to assess all potential health effects. The effects of a number of these assumptions were evaluated in an uncertainty analysis.Blootstelling aan sommige milieufactoren, zoals luchtvervuiling en geluid, kan onze gezondheid beinvloeden. Om enig inzicht te krijgen in de omvang van dit milieugerelateerd gezondheidsverlies in Nederland, zijn Disability Adjusted Life Years (DALYs) berekend voor de gezondheidseffecten van luchtverontreiniging, geluid, radon, UV en vocht in huizen voor de periode 1980 tot 2020. DALYs geven een grove indicatie van het aantal verloren gezonde levensjaren in een populatie ten gevolge van ziekte of vroegtijdige sterfte (de ziektelast). Ruwweg 2 tot 5 procent van de totale ziektelast in Nederland werd in het jaar 2000 veroorzaakt door acute blootstelling aan fijn stof (PM10) en ozon, en blootstelling aan geluid, radon, (totaal) UV en vocht in huizen. Als daarbij de meer onzekere effecten van chronische blootstelling aan PM10 worden opgeteld - en geen drempelwaarde wordt aangenomen - kan dit percentage oplopen tot zo'n 13%. De relatief onzekere effecten van chronische blootstelling aan PM10 hebben binnen de onderzochte milieufactoren de grootste invloed op het totaal milieugerelateerd gezondheidsverlies in Nederland. PM10 kan hierbij gezien worden als een indicator voor een complex mengsel van luchtverontreiniging. De concentraties PM10 nemen af en daarmee waarschijnlijk ook de gezondheidseffecten. Geluidsoverlast en het daaraan gelieerde gezondheidsverlies zal waarschijnlijk in de toekomst toenemen tot een niveau waarbij de ziektelast vergelijkbaar is met de ziektelast die wordt veroorzaakt door verkeersongevallen. Deze ruwe schattingen geven geen compleet en vaststaand beeld van de milieugerelateerde ziektelast, omdat sommige data onzeker zijn, niet alle relaties tussen milieufactoren en gezondheid bekend zijn, en niet alle milieufactoren noch alle gezondheidseffecten zijn meegenomen. De effecten van de gemaakte aannames zijn geanalyseerd geschat met behulp van een onzekerheidsanalys

Trends in de milieugerelateerde ziektelast in Nederland, 1980 - 2020

Blootstelling aan sommige milieufactoren, zoals luchtvervuiling en geluid, kan onze gezondheid beinvloeden. Om enig inzicht te krijgen in de omvang van dit milieugerelateerd gezondheidsverlies in Nederland, zijn Disability Adjusted Life Years (DALYs) berekend voor de gezondheidseffecten van luchtverontreiniging, geluid, radon, UV en vocht in huizen voor de periode 1980 tot 2020. DALYs geven een grove indicatie van het aantal verloren gezonde levensjaren in een populatie ten gevolge van ziekte of vroegtijdige sterfte (de ziektelast). Ruwweg 2 tot 5 procent van de totale ziektelast in Nederland werd in het jaar 2000 veroorzaakt door acute blootstelling aan fijn stof (PM10) en ozon, en blootstelling aan geluid, radon, (totaal) UV en vocht in huizen. Als daarbij de meer onzekere effecten van chronische blootstelling aan PM10 worden opgeteld - en geen drempelwaarde wordt aangenomen - kan dit percentage oplopen tot zo'n 13%. De relatief onzekere effecten van chronische blootstelling aan PM10 hebben binnen de onderzochte milieufactoren de grootste invloed op het totaal milieugerelateerd gezondheidsverlies in Nederland. PM10 kan hierbij gezien worden als een indicator voor een complex mengsel van luchtverontreiniging. De concentraties PM10 nemen af en daarmee waarschijnlijk ook de gezondheidseffecten. Geluidsoverlast en het daaraan gelieerde gezondheidsverlies zal waarschijnlijk in de toekomst toenemen tot een niveau waarbij de ziektelast vergelijkbaar is met de ziektelast die wordt veroorzaakt door verkeersongevallen. Deze ruwe schattingen geven geen compleet en vaststaand beeld van de milieugerelateerde ziektelast, omdat sommige data onzeker zijn, niet alle relaties tussen milieufactoren en gezondheid bekend zijn, en niet alle milieufactoren noch alle gezondheidseffecten zijn meegenomen. De effecten van de gemaakte aannames zijn geanalyseerd geschat met behulp van een onzekerheidsanalyseSeveral aspects of the environment, such as exposure to air pollution or noise, can have effects on our health. In order to gain some perspective on the dimensions of this environment-related health loss in the Netherlands, we have calculated Disability Adjusted Life Years (DALYs) for the health effects of air pollution, noise, radon, UV and indoor dampness for the period 1980 to 2020. DALYs give a crude indication of the (potential) number of healthy life years lost in a population due to premature mortality or morbidity (the disease burden). In the Netherlands, roughly 2 to 5 percent of the total disease burden can be attributed to the effect of (short-term) exposure to air pollution, noise, radon, total natural UV and dampness in houses for the year 2000. Including the more uncertain effects of long-term PM10 exposure, this percentage can increase to up to 13%, assuming no threshold. Among the investigated factors, the relatively uncertain effects of long-term PM10 exposure have the greatest impact on public health in the Netherlands. Long-term PM10 is an indicator for a complex urban air pollution mixture. The levels of PM10 are decreasing, and therefore the related disease burden is also expected to decrease. Noise exposure and its associated disease burden will probably increase up to a level where the disease burden is similar to the disease burden attributable to traffic accidents. These rough estimates do not provide a complete and unambiguous picture of the environmental health burden, since data are uncertain, not all environmental-health relationships are known, not all environmental factors have been included, nor was it possible to assess all potential health effects. The effects of a number of these assumptions were evaluated in an uncertainty analysis.MN

Ontwikkeling van Milieu Gezondheid Indicatoren voor EU-landen

In kader van het Actieprogramma Gezondheid en Milieu wordt in Nederland gewerkt aan een nationaal milieu en gezondheid informatiesysteem. Doel van het systeem is o.a. het evalueren van (milieu-gezondheids)beleid en het vergemakkelijken van geografische vergelijkingen op het gebied van milieu en gezondheid. Op Europees niveau is de WHO ook bezig met de ontwikkeling van een milieu en gezondheid informatiesysteem. Deze pilotstudie is onderdeel van dat ontwikkelingsproces. Milieu en gezondheid indicatoren op het gebied van luchtkwaliteit, geluid, woonomgeving, verkeersongevallen, water en hygiene, chemische rampen en straling, zijn in 11 Europese landen (waaronder Nederland) getest op beschikbaarheid, kwaliteit, vergelijkbaarheid en beleidsrelevantie. De resultaten laten zien dat in Nederland betrouwbare en complete informatie beschikbaar is voor bijna alle voorgestelde indicatoren. Op basis van de internationale resultaten van de pilotstudie is een aantal indicatoren geselecteerd, waarvoor in een vervolgproject de data verzameld zullen worden. Deze indicatoren zullen onderdeel worden van het Nederlandse informatiesysteem.Within the framework of the National Environment and Health Action Plan (NEHAP), the Netherlands is working on a national environment and health information system. One of the purposes of the system is to facilitate evaluations of (environment and health) policies and for geographical comparisons in the field of environment and health. WHO is also developing an Environment and Health Information System at the European level. The pilot study described here is part of this implementation process. Environment and health indicators, covering air quality, noise, housing, traffic accidents, water and sanitation, chemical emergencies and radiation were tested on availability, quality, comparability and policy-relevance in 11 European countries, including the Netherlands. Results in the Netherlands show that reliable and complete information is available on almost all of the selected indicators. On the basis of the international results of the pilot study, indicators have been selected for which the actual data will be collected in a follow-up project. These indicators will be part of the Dutch information system.WHO-ECEH EC (DG SANCO) VRO

Ontwikkeling van Milieu Gezondheid Indicatoren voor EU-landen

Within the framework of the National Environment and Health Action Plan (NEHAP), the Netherlands is working on a national environment and health information system. One of the purposes of the system is to facilitate evaluations of (environment and health) policies and for geographical comparisons in the field of environment and health. WHO is also developing an Environment and Health Information System at the European level. The pilot study described here is part of this implementation process. Environment and health indicators, covering air quality, noise, housing, traffic accidents, water and sanitation, chemical emergencies and radiation were tested on availability, quality, comparability and policy-relevance in 11 European countries, including the Netherlands. Results in the Netherlands show that reliable and complete information is available on almost all of the selected indicators. On the basis of the international results of the pilot study, indicators have been selected for which the actual data will be collected in a follow-up project. These indicators will be part of the Dutch information system.In kader van het Actieprogramma Gezondheid en Milieu wordt in Nederland gewerkt aan een nationaal milieu en gezondheid informatiesysteem. Doel van het systeem is o.a. het evalueren van (milieu-gezondheids)beleid en het vergemakkelijken van geografische vergelijkingen op het gebied van milieu en gezondheid. Op Europees niveau is de WHO ook bezig met de ontwikkeling van een milieu en gezondheid informatiesysteem. Deze pilotstudie is onderdeel van dat ontwikkelingsproces. Milieu en gezondheid indicatoren op het gebied van luchtkwaliteit, geluid, woonomgeving, verkeersongevallen, water en hygiene, chemische rampen en straling, zijn in 11 Europese landen (waaronder Nederland) getest op beschikbaarheid, kwaliteit, vergelijkbaarheid en beleidsrelevantie. De resultaten laten zien dat in Nederland betrouwbare en complete informatie beschikbaar is voor bijna alle voorgestelde indicatoren. Op basis van de internationale resultaten van de pilotstudie is een aantal indicatoren geselecteerd, waarvoor in een vervolgproject de data verzameld zullen worden. Deze indicatoren zullen onderdeel worden van het Nederlandse informatiesysteem

Gezondheidskundige Evaluatie Schiphol. Een overzicht van de resultaten tot 1999

Dit rapport geeft een uitgebreide engelstalige samenvatting van de stand van zaken en huidige resultaten van de Gezondheidskundige Evaluatie Schiphol (GES). GES bestaat uit een aantal studies met verschillende opzet. In dit rapport zijn in plaats van per onderzoek, de resultaten beschreven per gezondheidsparameter: hinder, hartvaatziekten, slaapverstoring, luchtwegaandoeningen, ervaren gezondheid, cognitieve prestatie, geboortegewicht, risicoperceptie en woontevredenheid. Een aantal onderzoeken is nog in uitvoering. Dit betreft een onderzoek naar luchtwegaandoeningen bij schoolkinderen en een onderzoek naar slaapverstoring bij volwassenen. Een besluit over een eventueel aanvullend onderzoek naar effecten op prestatie wordt genomen zodra de resultaten van het slaapverstoringsonderzoek beschikbaar zijn. Aansluitend op de bevindingen van GES zal een voorstel voor een monitoringssysteem worden ontwikkeld waarmee mogelijke veranderingen in de milieukwaliteit en gezondheidstoestand bij uitbreiding van de luchthaven gevolgd kunnen worden.This report provides an English overview of the current results of the Health Impact Assessment Schiphol (HIAS) research programme. This programme consists of a series of studies with different designs. Results are rather described for each separate health end-point than by the separate studies: annoyance, cardiovascular diseases, sleep disturbance, respiratory diseases, perceived health, neurobehavioral effects, birth weight and perception of risks and residential satisfaction. Several of the more complex studies are either still ongoing, or in the final stages of reporting. These concern a study of respiratory complaints in children in relation to air pollution and another of aircraft noise and sleep disturbance in adults. Based on the results of the HIAS, a monitoring system will be developed to study periodically the health status of the population in relation to expansion of the airport.VROM VWS V&

Estimation of the number of people annoyed by noise of railway traffic in the Netherlands

Een pilotstudie is uitgevoerd naar de mogelijkheid om het aantal geluidgehinderde personen te schatten aan de hand van geluidbelastingskaarten. Als rekenvoorbeeld is de mate van hinder door geluid van treinverkeer in Nederland bepaald. Blootstelling-responsrelaties uit de literatuur zijn toegepast op geluidsbelastingsgegevens uit het akoestisch spoorboekje van de Nederlandse Spoorwegen. Per 500 x 500 m gebied is het aantal (ernstig) gehinderden door geluid van railverkeer berekend. Deze aantallen zijn geaggregeerd naar hinderpercentages per gemeente, per provincie en voor geheel Nederland. Vervolgens zijn de berekende provinciale en landelijke hinderpercentages vergeleken met de uitkomsten van de TNO-hinderenquete en de CBS-DLO-enquete. Het blijkt dat de berekende percentages (ernstig) gehinderden door geluid van treinverkeer wat lager of in dezelfde orde van grootte liggen als de hindergegevens uit de TNO-enquete. De grootste meerwaarde van deze modelmatige hinderberekeningen is de mogelijkheid op scenario�s door te rekenen, zodat het effect van bepaalde maatregelen en ontwikkelingen op de mate van hinder geschat kan worden. Daarnaast is de rekenmethode goedkoop en biedt het een uniforme manier voor verschillende overheden (provincies en gemeenten) om hinderpercentages te bepalen en onderling te vergelijken. Een periodieke validatie van de berekende hinder, door middel van een hinderenquete, blijft uiteraard noodzakelijk.In this pilot study an estimation has been made of the number of persons annoyed due to exposure to noise. As an example the extent of annoyance caused by noise of railway traffic in the Netherlands has been determined. Exposure-response relationships were derived from the literature and applied to data (model calculations) on noise levels near railways. The number of people (seriously) annoyed by train noise has been calculated per 500 x 500 m area. The results have been aggregated to percentages of people annoyed per municipality, county and for the Netherlands as a whole. Finally the estimated percentages of people potentially annoyed have been compared with data obtained from two national questionnaires which included questions concerning the degree of annoyance due to sound of railway traffic. Although the estimated number of people annoyed were somewhat lower than the percentages from questionnaire data, the percentages were in the same order of magnitude. The major advantage of this procedure is the possibility to make scenario calculations, predicting the effect of for instance (future) noise reduction measures. Furthermore, this method offers a cheap and uniform way to local, regional and national authorities to estimate and compare percentages of people annoyed. However, a periodic validation of the calculations by means of questionnaires and updating the used exposure-response relationships remains necessary.DGM/G

A feasibility study of the application of neurobehavioural tests for studying the effects of aircraft noise on primary school children living in the vicinity of Schiphol Airport, the Netherlands

Within the framework of the Health Impact Assessment Schiphol Airport, a feasibility study was conducted in primary school children. The purpose of the study was to examine the feasibility of using computerized performance tests and questionnaires to examine the behavioral effects of exposure to aircraft noise in children. The study involved 159 children aged 8-12 years, 86 attending school in Zwanenburg, a town located 8 kilometers from the airport and 73 children attending school in Uitgeest, a town located approximately 23 kilometers from the airport. Methods used to assess behavioral functioning included selected tests from the Neurobehavioral Evaluation System designed to assess attention, psychomotor performance, perceptual coding, learning and memory as well as two behavioral questionnaires. Subjective ratings of sleep quality and annoyance were also examined. Children were tested twice during school hours in the period May-June 1995 with a 4-6 week interval between testing. The results of this study indicated a high level of acceptance of computerized testing procedures by the children, teachers and parents and a high level of test-retest reliability for most tests and rating scales. Some differences in performance and behavioral ratings between the high and lower exposure groups were noted. However, no firm conclusions regarding the relationship between aircraft noise and performance can be reached because of the small number of children tested and the lack of adequate exposure information. In conclusion, the results of this study demonstrate the feasibility of applying behavioral methods in the school setting. Based on these results, it is recommended that future research designed to examine the effects of aircraft noise using these methods employ study designs involving the testing of at least 500 children from locations with known exposure levels. Further, these locations should be chosen to maximize the contrast in aircraft noise exposure and estimates of individual aircraft exposure for each child should be obtained.De centrale vraag van deze pilot-studie is of de gekozen meetinstrumenten betrouwbaar en geschikt zijn voor toekomstig onderzoek naar de invloed van geluidsbelasting door vliegverkeer op cognitieve prestaties en gedrag van kinderen. Het pilot-onderzoek werd in de periode mei-juni 1995 uitgevoerd bij 86 kinderen (8-12 jaar oud) uit een gebied met een relatief hoge geluidsbelasting door vliegverkeer (Zwanenburg, 8 km van Schiphol) en bij 73 kinderen uit een gebied met een relatief lage geluidsbelasting (Uitgeest). De kinderen werden tweemaal onder schooltijd getest met een interval van 4 tot 6 weken. Het testinstrumentarium bestond uit een vijftal cognitieve prestatietests en twee gedragsbeoordelingslijsten ter bepaling van aandachtsvermogen, motoriek, perceptuele verwerking, geheugen, leesvaardigheid en gedragsproblemen. Daarnaast zijn korte vragenlijsten over de slaapkwaliteit en de ervaren geluidhinder afgenomen. Geconcludeerd wordt dat een veldstudie met een dergelijke omvang zowel in technische als logistieke zin goed uitvoerbaar is. Het gebruikte testinstrumentarium blijkt grotendeels betrouwbaar en geschikt voor onderzoek naar de effecten van vliegtuiggeluid op het prestatievermogen en het gedrag van kinderen, en wees voorts op enkele groepsverschillen. De hoog geluidbelaste groep scoorde slechter op een motorische en een aandachtstest. De ouders van de geluidbelaste kinderen rapporteerden meer aandachts- en sociale problemen. Anderzijds werd hyperactiviteit juist minder vaak bij de aan vliegtuiggeluid blootgestelde groep waargenomen. Voor de overige gedragskenmerken en voor (ervaren) slaapkwaliteit zijn geen verschillen tussen de twee groepen gevonden. Het percentage kinderen dat hinder van geluid ondervond was bijna twee keer zo hoog in de groep met de hoge geluidbelasting (76%) vergeleken met kinderen uit het gebied met weinig vliegtuiggeluid (40%). Vanwege het verkennend karakter is het onderzoek uitgevoerd bij een beperkt aantal kinderen. Conclusies over de relatie tussen de geluidsbelasting door vliegverkeer en het prestatievermogen en het gedrag bij kinderen zijn daarom niet mogelijk. Aanbevelingen voor eventueel verder onderzoek zijn onder meer: een steekproef van ten minste 500 kinderen, afkomstig van vergelijkbare scholen (identiteit, schoolgrootte, klassegrootte, onderwijsmethode) ; 3-5 geluidbelaste groepen met een zo groot mogelijk contrast in geluidsbelasting ; en bepaling van de individuele geluidsbelasting

[Gezondheidskundige Evaluatie Schiphol.]

In this report an assessment has been made of the effects on public health caused by environmental pollution originating from activities around Schiphol airport. This investigation is part of an integral Environmental Impact Assessment that was legally required for the planned expansion of the airport. The terms of reference for the Health Impact Assessment specified the identification of existing gaps in knowledge required for this assessment and proposals for future research and monitoring activities. For this Health Impact Assessment several separate approaches have been applied. One was based on combining (estimated) pollutant exposure levels in the Schiphol study area with exposure-response relations derived from the literature (risk evaluation). The second approach consisted of a geographical study using hospital admission rates for several cardiovascular and respiratory diseases. Thirdly, a questionnaire base survey on risk perception and annoyance has been conducted in a sample of the population in the Schiphol area and the general Dutch population. In addition a subgroup of the Schiphol population was interviewed. The Health Impact Assessment showed substantial gaps in knowledge about the actual levels of pollution in the vicinity of Schiphol airport and about exposure-response relations

A feasibility study of the application of neurobehavioural tests for studying the effects of aircraft noise on primary school children living in the vicinity of Schiphol Airport, the Netherlands

De centrale vraag van deze pilot-studie is of de gekozen meetinstrumenten betrouwbaar en geschikt zijn voor toekomstig onderzoek naar de invloed van geluidsbelasting door vliegverkeer op cognitieve prestaties en gedrag van kinderen. Het pilot-onderzoek werd in de periode mei-juni 1995 uitgevoerd bij 86 kinderen (8-12 jaar oud) uit een gebied met een relatief hoge geluidsbelasting door vliegverkeer (Zwanenburg, 8 km van Schiphol) en bij 73 kinderen uit een gebied met een relatief lage geluidsbelasting (Uitgeest). De kinderen werden tweemaal onder schooltijd getest met een interval van 4 tot 6 weken. Het testinstrumentarium bestond uit een vijftal cognitieve prestatietests en twee gedragsbeoordelingslijsten ter bepaling van aandachtsvermogen, motoriek, perceptuele verwerking, geheugen, leesvaardigheid en gedragsproblemen. Daarnaast zijn korte vragenlijsten over de slaapkwaliteit en de ervaren geluidhinder afgenomen. Geconcludeerd wordt dat een veldstudie met een dergelijke omvang zowel in technische als logistieke zin goed uitvoerbaar is. Het gebruikte testinstrumentarium blijkt grotendeels betrouwbaar en geschikt voor onderzoek naar de effecten van vliegtuiggeluid op het prestatievermogen en het gedrag van kinderen, en wees voorts op enkele groepsverschillen. De hoog geluidbelaste groep scoorde slechter op een motorische en een aandachtstest. De ouders van de geluidbelaste kinderen rapporteerden meer aandachts- en sociale problemen. Anderzijds werd hyperactiviteit juist minder vaak bij de aan vliegtuiggeluid blootgestelde groep waargenomen. Voor de overige gedragskenmerken en voor (ervaren) slaapkwaliteit zijn geen verschillen tussen de twee groepen gevonden. Het percentage kinderen dat hinder van geluid ondervond was bijna twee keer zo hoog in de groep met de hoge geluidbelasting (76%) vergeleken met kinderen uit het gebied met weinig vliegtuiggeluid (40%). Vanwege het verkennend karakter is het onderzoek uitgevoerd bij een beperkt aantal kinderen. Conclusies over de relatie tussen de geluidsbelasting door vliegverkeer en het prestatievermogen en het gedrag bij kinderen zijn daarom niet mogelijk. Aanbevelingen voor eventueel verder onderzoek zijn onder meer: een steekproef van ten minste 500 kinderen, afkomstig van vergelijkbare scholen (identiteit, schoolgrootte, klassegrootte, onderwijsmethode) ; 3-5 geluidbelaste groepen met een zo groot mogelijk contrast in geluidsbelasting ; en bepaling van de individuele geluidsbelasting.Within the framework of the Health Impact Assessment Schiphol Airport, a feasibility study was conducted in primary school children. The purpose of the study was to examine the feasibility of using computerized performance tests and questionnaires to examine the behavioral effects of exposure to aircraft noise in children. The study involved 159 children aged 8-12 years, 86 attending school in Zwanenburg, a town located 8 kilometers from the airport and 73 children attending school in Uitgeest, a town located approximately 23 kilometers from the airport. Methods used to assess behavioral functioning included selected tests from the Neurobehavioral Evaluation System designed to assess attention, psychomotor performance, perceptual coding, learning and memory as well as two behavioral questionnaires. Subjective ratings of sleep quality and annoyance were also examined. Children were tested twice during school hours in the period May-June 1995 with a 4-6 week interval between testing. The results of this study indicated a high level of acceptance of computerized testing procedures by the children, teachers and parents and a high level of test-retest reliability for most tests and rating scales. Some differences in performance and behavioral ratings between the high and lower exposure groups were noted. However, no firm conclusions regarding the relationship between aircraft noise and performance can be reached because of the small number of children tested and the lack of adequate exposure information. In conclusion, the results of this study demonstrate the feasibility of applying behavioral methods in the school setting. Based on these results, it is recommended that future research designed to examine the effects of aircraft noise using these methods employ study designs involving the testing of at least 500 children from locations with known exposure levels. Further, these locations should be chosen to maximize the contrast in aircraft noise exposure and estimates of individual aircraft exposure for each child should be obtained.DGM/GV V&